|
|
สมัยสุโขทัย ( พ . ศ . ๑๗๖๒ - ๑๙๘๑ อาณาจักรสุโขทัยซึ่งมีกรุงสุโขทัยเป็นราชธานีและเป็นศูนย์กลางของอาณาจักรเริ่มต้นขึ้น เมื่อ พ . ศ . ๑๗๖๒ ภายหลังที่พ่อขุนผาเมือง เจ้าเมืองราด และพ่อขุนบางกลางหาว เจ้าเมืองบางยาง ร่วมมือกันยกกำลังเข้าขับไล่ขอมสบาดโขลญลำพง ซึ่งยึดครองสุโขทัยออกไปได้สำเร็จ และสถาปนาพ่อขุนบางกลางหาวขึ้นเป็นกษัตริย์แห่งกรุงสุโขทัย ทรงพระนามว่า '' พ่อขุนศรีอินทราทิตย์ '' อันเป็นการเริ่มต้นราชวงศ์พระร่วงสืบต่อกันมาเป็นเวลาถึง ๒๐๐ กว่าปี สมัยที่รุ่งเรืองที่สุดของอาณาจักรสุโขทัย คือ สมัยพ่อขุนรามคำแหงมหาราช พัฒนาการทางด้านต่าง ๆ ของอาณาจักรสุโขทัยมีดังนี้ ๑ ) ด้านการปกครอง ในสมัยสุโขทัยตอนต้น ( พ . ศ . ๑๗๖๒ - ๑๘๔๐ ) มีการปกครองแบบพ่อปกครองลูก ทั้งนี้เป็นเพราะอาณาเขตและราษฎรมีน้อย ดังเช่นในรัชสมัยพ่อขุนรามคำแหงมหาราช ได้โปรดให้แขวนกระดิ่งไว้ที่ประตูพระราชวัง เพื่อให้ราษฎรที่มีความทุกข์เดือดร้อนไปสั่นกระดิ่งร้องเรียนได้ นอกจากนี้พระองค์ยังโปรดให้สร้างพระแท่นมนังคศิลาบาตรไว้ที่กลางดงตาล เพื่อให้พระสงฆ์ขึ้นนั่งเทศน์สั่งสอนราษฎรในวันธรรมสวนะ หรือมิฉะนั้นพระองค์ก็จะทรงประทับ เพื่อสั่งสอนพสกนิกรด้วยพระองค์เองอย่างใกล้ชิด ต่อมาในสมัยสุโขทัยตอนปลาย ( พ . ศ . ๑๘๔๑ - ๑๙๓๑ ) ก็มีการปกครองแบบธรรมราชา อันเป็นลักษณะการปกครองที่กษัตริย์ทรงปฏิบัติต่อประชาชนตามหลักทศพิธราชธรรมในพระพุทธศาสนา และต่อมาสุโขทัยก็เริ่มได้รับอิทธิพลการปกครองแบบเทวราชาจากขอม ซึ่งถือว่าพระมหากษัตริย์เป็นเสมือนหนึ่งเทพเจ้า ( คือ พระนารายณ์หรือพระศิวะ ) ทำให้ฐานะของกษัตริย์ได้รับการยกย่องให้สูงส่งมากขึ้น กล่าวคือ มีฐานะประดุจดังสมมติเทพ มีอำนาจสูงสุดในอาณาจักร ๒ ) ด้านเศรษฐกิจ ลักษณะเศรษฐกิจของสุโขทัยนั้น โดยส่วนรวมแล้วราษฎรสุโขทัยมีอาชีพการเพาะปลูกเป็นหลัก แต่เนื่องด้วยสภาพภูมิศาสตร์ไม่สู้จะเอื้ออำนวยเท่าใดนัก ดังนั้น การชลประทานจึงเป็นปัจจัยสำคัญต่อการประกอบอาชีพเกษตรกรรมของอาณาจักรสุโขทัย นอกจากนี้ การหัตถกรรมประเภทเครื่องปั้นดินที่เรียกว่า '' เครื่องสังคโลก '' ก็เป็นผลผลิตที่สำคัญที่ช่วยเหลือให้เศรษฐกิจของสุโขทัยมีความเจริญมั่นคงอยู่เป็นระยะเวลาหนึ่ง รวมทั้งการค้าขายทั้งภายในและภายนอกก็ช่วยให้อาณาจักรสุโขทัยมีสภาพเศรษฐกิจที่มั่นคงพอจะดำรงความเป็นอาณาจักรอยู่ได้ จนกระทั่งอาณาจักรอยุธยาซึ่งอยู่ทางใต้เริ่มสถาปนาอำนาจของตนใน พ . ศ . ๑๘๙๓ เศรษฐกิจสุโขทัยจึงประสบกับภาวะฝืดเคือง เนื่องจากเส้นทางการค้าถูกปิดกั้นโดยอาณาจักรอยุธยา ๓ ) ด้านสังคม สังคมสุโขทัยเป็นสังคมที่ผู้คนมีความศรัทธาในพระพุทธศาสนาอย่างแน่นแฟ้น โดยมีพระมหากษัตริย์เป็นศูนย์กลางของอำนาจในแผ่นดิน พระราชวงศ์ ขุนนาง ข้าราชการจะเป็นผู้รับเอาพระบรมราชโองการของพระมหากษัตริย์ไปปกครองบ้านเมืองอีกต่อหนึ่ง โดยราษฎรบางส่วนมีฐานะเป็นไพร่และข้ารับใช้ของนาย และอยู่ภายใต้การปกครองและควบคุมของขุนนางและข้าราชการ แต่ราษฎรบางส่วนก็มีอิสระในการดำรงชีวิตของตนเองพอสมควร ๔ ) ด้านศิลปวัฒนธรรม อาณาจักรสุโขทัยมีความเจริญรุ่งเรืองทางด้านศิลปวัฒนธรรมอย่างมาก ซึ่งสะท้อนให้เห็นถึงอิทธิพลของพระพุทธศาสนาซึ่งปรากฏอยู่ในศิลปะประเภทต่าง ๆ เช่น สถาปัตยกรรม ประติมากรรม และวรรณกรรม ผลงานทางด้านวัฒนธรรมที่สำคัญในสมัยสุโขทัยก็คือ การประดิษฐ์ตัวอักษรไทยของพ่อขุนรามคำแหงมหาราช เมื่อ พ . ศ . ๑๘๒๖ ซึ่งได้พัฒนามาเป็นตัวอักษรไทยในปัจจุบัน กษัตริย์สุโขทัยราชวงศ์พระร่วงมี ๙ พระองค์ ได้แก่ ๑ . พ่อขุนศรีอินทราทิตย์ เริ่มเสวยราชย์ระหว่าง พ . ศ . ๑๗๖๒ - ๑๗๘๑ ๒ . พ่อขุนผาเมือง ๓ . พ่อขุนรามคำแหงมหาราช ประมาณ พ . ศ . ๑๘๒๒ -๑๘๔๒ ๔ . พระยาเลอไท ๕ . พระยางั่วนำถม ๖ . พระมหาธรรมราชาที่ ๑ ลิไท เสวยราชย์ระหว่าง พ . ศ . ๑๘๙๐ สวรรคตระหว่าง พ . ศ . ๑๙๑๑ -๑๙๑๗ ๗ . พระมหาธรรมราชาที่ ๒ เสวยราชย์ถึงประมาณ พ . ศ . ๑๙๔๒ ๘ . พระมหาธรรมราชาที่ ๓ ไสลือไทย เสวยราชย์ถึง พ . ศ . ๑๙๒๖ ๙ . พระมหาธรรมราชาที่ ๔ บรมปาล เสวยราชย์ถึงประมาณพ . ศ . ๑๙๘๑ |
คลิกดูรายละเอียดที่นี้ |
โดย: งาน: งานห้องสมุด อ้างอิงแผนงาน : - อ้างอิงโครงการ : - แหล่งที่มา: http://www.rayongwit.net/library/hist/pa/Period%201.htm |
Vote | |
เป็นประโยชน์ต่อผู้โพสต์เอง | ☆ ☆ ☆ ☆ ☆ |
เป็นประโยชน์ต่อฉัน | ☆ ☆ ☆ ☆ ☆ |
เป็นประโยชน์ต่อผู้ปกครอง | ☆ ☆ ☆ ☆ ☆ |
เป็นประโยชน์ต่อนักเรียน | ☆ ☆ ☆ ☆ ☆ |
มีประโยชน์ต่อทุกคน | ☆ ☆ ☆ ☆ ☆ |